Am Sonntag den 14. Mai 2017 wurde in Tscherbeney / Czermna eine hl. Messe zum 80. Geburtstag von Prälat Franz Jung gefeiert. Die zweite hl. Messe aus dem gleichen Anlass wurde für die deutschstämmigen Bewohner des Böhmischen Winkels und der beiliegenden Dörfer der Grafschaft Glatz, die heute in Tschechien leben gehalten. In der Kirche Mariä Heimsuchung in Velké Poříčí versammelten sich zahlreiche Vertreter der zweiten und dritten Generation der ehemaligen deutschen Bewohner des Böhmischen Winkels. Es lag ihnen viel daran, an dem deutschsprachigen Gottesdienst teilzunehmen, denn dazu haben sie selten bzw. keine Gelegenheit. Hauptzelebrant war der Generalvikar Mons. Mag. Josef Socha aus der Bischofsstadt Hradec Kralove, es konzelebrierten der Jubilar Franz Jung, der Ortspfarrer Jaroslav Jirásek, Pfarrer Filip Janak, Pfarrer Christoph Scholz aus Deutschland und der Seelsorger der niederschlesischen deutschen Minderheit Pater Marian Arndt. Während der Liturgie diente auch der Diakon Jan Matoušek. Die hl. Messe sowie die Predigt, die Pf. Socha gehalten hat, waren zweisprachig – deutsch und tschechisch.

Der Böhmische Winkel (Czeski Kątek lub Zakątek) ist ein kleines historisches Gebiet im Westen der ehemaligen Grafschaft Glatz, die bis 1763 unmittelbar zu Böhmen gehörte und nach dem Hubertusburger Frieden an Preußen fiel.

Der Böhmische Winkel befand sich direkt an der Grenze zu Böhmen in der Umgebung des Kurortes Bad Kudowa. Als Böhmischer Winkel wurde der Pfarrbezirk Tscherbeney mit den dazugehörigen Ortschaften Kudowa, Schlaney, Straußeney, Jakobowitz, Birkhagen, Blasewey (Błażejów), Bukowine-Tannhübel (Bukowina Kłodzka) und Nauseney bezeichnet. Sie gehörten ursprünglich zu böhmischen Herrschaften. Die Bezeichnung des Gebietes als „Böhmischer Winkel“ erklärt sich durch seine geographische Lage unmittelbar an der Grenze zu Böhmen.

Zahlreiche Bewohner waren 1945 über die nahe Grenze in die Tschechoslowakei geflohen, und deren Nachkommen leben dort zum Teil bis heute.

Für die in der Heimat zurückgebliebenen deutschen Einwohner des Böhmischen Winkels wurde die hl. Messe am 15 Mai 2017 gehalten.


Msza św. w Czechach

14.05.2017 r. z okazji 80 urodzin ks. prałata Franza Junga została odprawiona uroczysta Msza św. w Kudowie-Czermnej. Podobna celebracja miała miejsce następnego dnia, 15.05, i brali w niej udział byli mieszkańcy tzw. Czeskiego Kątka, Niemcy lub ich potomkowie mieszkających dziś w Czechach, w przygranicznych wioskach Kotliny Kłodzkiej.

W tym dniu w kościele pw. Nawiedzenia Najświętszej Maryi Panny w miejscowości Velké Poříčí w kościele zebrali się wierni, aby uczestniczyć w Eucharystii. Było to szczególne wydarzenie dla dawnych niemieckich mieszkańców tego rejonu lub ich potomków, ponieważ rzadko mają oni okazję brać udział w liturgii z rodzimym językiem. Głównym celebransem był wikariusz generalny mons. mgr Josef Socha z miasta biskupiego Hradec Králové. Mszę św. koncelebrowali: jubilat – ks. prałat Franz Jung, miejscowy ks. proboszcz Jaroslav Jirásek, ks. Filip Janak, ks. Christoph Scholz z Niemiec oraz duszpasterz dolnośląskiej mniejszości niemieckiej o. Marian Arndt. W liturgii posługiwał diakon Jan Matoušek. Msza św. była dwujęzyczna, homilię – również w obu językach: czeskim i niemieckim – wygłosił ks. wikariusz generalny Josef Socha.

Czeski Kątek (lub Zakątek) – niewielki obszar w zachodniej części Ziemi Kłodzkiej. Obszar ten rozciąga się na południowy zachód od Błędnych Skał pomiędzy Lewinem a czeskim Náchodem w okolicach Kudowy-Zdroju i obejmował przede wszystkim miejscowości: Czermna (Tscherbeney), Bukowina (Bukowine), Słone (Schlaney), Pstrążna (Strausseney), Jakubowice (Jakobowitz) i Brzozowie (Brzesowie) (obecnie dzielnice Kudowy-Zdroju), Błażejów, Krzyżanów (Krzischney), Leśna (Löschney), Jeżowice (Nauseney).
Przed wojnami śląskimi tereny te należały do hrabstwa kłodzkiego, które wchodziło w skład Czech (królestwa czeskiego). W 1763 Prusy przyłączyły je do swojej Prowincji Śląskiej.

Po I wojnie światowej i rozpadzie Austro-Węgier w 1918 roku pomimo powstania państwa czechosłowackiego większość mieszkańców „Czeskiego zakątka” opowiedziała się za przynależnością do Niemiec. Dziś potomkowie tamtej ludności mieszkają w przygranicznych miejscowościach w zasadzie po stronie czeskiej.


Narozeniny preláta Franza Junga

Dne 14. 5. 2017 se konala při příležitosti 80. narozenin kněze preláta Franze Junga slavnostní mše svatá v Kudowa Zdrój – Czermna. Druhá slavnost se konala následujícího dne. Zúčastnili se jí bývalí obyvatelé tzv. Českého koutku v Kladsku nebo jejich potomci, kteří dnes žijí v Čechách v příhraničních obcích.

V tento den se v kostele Navštívení Panny Marie ve Velkém Poříčí shromáždili věřící k účasti na mši svaté. Byla to mimořádná událost pro bývalé německé obyvatele tohoto regionu, protože jen zřídka mají možnost účastnit se liturgie v rodném jazyku. Hlavním celebrantem byl generální vikář Josef Socha z Hradce Králové. Mši svatou koncelebrovali: jubilant – kněz prelát Franz Jung, místní kněz Jaroslav Jirásek, kněz Filip Janak, kněz Christoph Scholz z Německa a duchovní pastýř dolnoslezské německé menšiny Marian Arndt. V liturgii ministroval jáhen Jan Matoušek. Mše svatá byla dvojjazyčná, homilie rovněž v obou jazycích. Česky i německy přednesl generální vikář Josef Socha.

Český koutek je území v západním Kladsku, blízko česko-polských hranic, v okolí města Kudowa-Zdrój. Na tomto území se nachází jedenáct vesnic, ve kterých žila česká menšina v Kladsku.

Po stránce geografické je Český koutek oddělen od Kladské kotliný a patří do širšího území české kotliny. Spadá do úmoří Severního moře a nikoli, jako zbytek Kladska, do úmoří moře Baltského.

Do roku 1945 tvořili většinu obyvatelstva Českého koutku Němci, po roce 1945 nově přistěhovalí Poláci. Na území Českého koutku žila již od 11. století výrazná česká menšina, hovořící kladským nářečím češtiny.

Po připojení Kladska k Polsku se počet Čechů začal v důsledku emigrace a asimilace výrazně snižovat. V roce 1902 to bylo 5 250 osob, těsně po druhé světové válce přibližně 5 100 osob, v roce 1957 ještě asi 500 osob, na počátku 21. století patrně již jen čtyři osoby. Naprostou většinu obyvatel Českého koutku tvoří dnes Poláci.

Do Českého koutku patří následující obce:

Slané (německy Schlaney, 1937–1945 Schnellau; od 1945 polsky Słone)
Březová (německy Brzesowie, 1921–1945 Birkhagen; od 1945 polsky Brzozowie)
Velká Čermná (německy Tscherbeney, také Deutsch-Tscherbeney, 1937–1945 Grenzeck; od 1945 polsky Czermna)
Žakš (německy Sackisch; od 1945 polsky Zakrze)
Chudoba (německy Bad Kudowa; od 1945 polsky Kudowa-Zdrój)
Blažejov (německy Blasewey; od 1945 polsky Błażejów)
Jakubovice (německy Jakobowitz, 1937–1945 Wachtgrund; od 1945 polsky Jakubowice)
Stroužné (německy Straußeney, 1937–1945 Straußdörfel; od 1945 polsky Pstrążna)
Bukovina (německy Bukowine, 1937–1945 Tannhübel; polsky Bukowina Kłodzka)
Nouzín (německy Nauseney, 1937–1945 Scharfenberg; polsky Ostra Góra) (za: Wikipedia)